Bestuurders met een B-rijbewijs mogen vanaf 1 januari 2023 een zero-emissie bestelauto voor goederenvervoer besturen tot een maximum gewicht van 4.250 kg. Zij krijgen hiervoor een vrijstelling van het C-rijbewijs. Aan de vrijstelling zijn wel voorwaarden verbonden. De huidige vrijstellingsregeling is per 1 januari te vervallen. Een belangrijke nieuwe voorwaarde is dat de bestuurder ten minste twee jaar in het bezit is van het B-rijbewijs. Ook moet worden aangetoond dat het extra gewicht inclusief belading boven de 3.500 kg toe te wijzen is aan het accupakket. Hiervoor moet in het voertuig een document aanwezig zijn wat het specifieke gewicht van het accupakket vermeldt. Het document moet door een bevoegd persoon namens de fabrikant, importeur of dealer van het voertuig zijn ondertekend.
Einde proeftuinregeling
De nieuwe regeling komt in de plaats van de huidige proeftuinregeling die in mei 2019 met toestemming van de Europese Commissie in Nederland is gestart en die op 31 december 2022 is geëindigd. Het proefproject had als doel om de inzet van volledig elektrische bestelauto’s in stedelijke gebieden te versnellen. De hogere gewichtsgrens van 4.250 kg is nodig om het extra gewicht van de benodigde accu’s te compenseren zodat er geen verlies van laadvermogen is. Aan deze regeling deden ongeveer 30 voertuigen mee.
Nieuwe wetgeving
De publicatie van de derde Europese rijbewijsrichtlijn maakt het mogelijk om na de proefregeling tot permanente wetgeving voor deze voertuigen te komen. Op basis van deze richtlijn hebben landen de keuze om met een B-rijbewijs elektrische bestelauto’s tot een maximum gewicht van 4.250 kg te besturen.
Om te voorkomen dat voertuigen uit het experiment en reeds bestelde voertuigen na 1 januari 2023 enkel met een C-rijbewijs bestuurd mogen worden, heeft TLN er bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat meermaals op aangedrongen de nieuwe wetgeving op 1 januari in te laten gaan. Die datum bleek om meerdere redenen niet haalbaar. Aanvankelijk was er sprake van een ingangsdatum van 1 juli 2023 maar dat wordt nu waarschijnlijk 1 oktober 2023.
Overgangsperiode
Om voor de periode 1 januari tot 1 oktober de inzet van deze voertuigen toch mogelijk te maken, is er een overgangsregeling van kracht. In goed overleg tussen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), ILT, politie, RDW, TLN, evofenedex en de RAI Vereniging besloten dat er tijdens deze overgangsperiode niet zal worden gehandhaafd op het hebben van het C-rijbewijs voor dit type voertuig tot het moment dat de wetgeving voor de vrijstelling van kracht is.
Concreet betekent dit dat de bestaande voertuigen uit het experiment na 1 januari kunnen blijven rijden en dat nieuwe bedrijven vanaf deze datum vooruitlopend op de komst van de nieuwe wetgeving al elektrische bestelauto’s tot een maximum gewicht van 4.250 kg mogen inzetten die met een B-rijbewijs mogen worden bestuurd. Wel geldt voor alle deelnemers dat ze vanaf 1 januari 2023 aan alle geldende voorwaarden moeten voldoen.
Voorwaarden
De voorwaarden zijn in grote lijnen gelijk met die van de huidige regeling. De vrijstelling voor de tachograaf blijft van kracht en het gebruik van een aanhanger is in de nieuwe opzet ook niet toegestaan. In het kader van de vrijstellingsregeling mag er ook niet meer dan 100 km buiten de vestigingsplaats worden gereden. De huidige eis van een aanvullende opleiding komt vanaf 1 januari te vervallen. Dit was een Nederlandse bepaling die niet in de EU-richtlijn staat. In de oude regeling was ook geen certificaat voor het aantonen van het accugewicht nodig. Daar volstond een maximum gewicht van 4.250 kg. TLN had dat graag zo gehouden. Volgens de juristen van IenW was dat echter niet in lijn met de voorschriften uit de richtlijn. Er was geen andere keus dan dit te accepteren. Ook de voertuigen uit de huidige regeling moeten hier aan voldoen. De politie zal daar ook op handhaven.