TNO, het Fraunhofer Institute for Solar Energy Systems ISE en de drie leveranciers van zonne-energiesystemen voor voertuigen – Lightyear, IM Efficiency en Sono Motors – hebben gedurende negen maanden het potentieel van zonneauto’s op Europese wegen gemeten. De resultaten bevestigen dat zonnepanelen op voertuigen een waardevolle, mobiele bron van hernieuwbare energie zijn voor de transportsector. Tegelijkertijd wijzen de bevindingen op belangrijke uitdagingen, zoals schaduwvorming en gebruikersgedrag. Deze en andere bevindingen zijn te lezen in het rapport 'SolarMoves: Real life irradiance and energy consumption measurements for solar mobility'.
SolarMoves is een Europees pilotproject van TNO, Fraunhofer ISE, Sono Motors, IM Efficiency en Lightyear. Het project onderzoekt het technische en praktische potentieel van zonne-energie in mobiliteit. Het initiatief komt voort uit een verzoek van de Europese Commissie (DG MOVE) om de rol van zonnevoertuigen te verkennen en de impact ervan op toekomstige regelgeving en infrastructuur voor elektrisch laden in Europa.
Sinds maart 2024 hebben achttien voertuigen, variërend van vrachtwagens en bussen tot bestelwagens en personenauto’s, met sensoren op het dak en de zijkanten meer dan een miljoen kilometer afgelegd op Europese wegen.
"De metingen die gedaan zijn in Nederland en Noord-Duitsland tonen aan dat zijkantpanelen ongeveer 50 procent minder zoninstraling ontvangen dan dakpanelen. Dit is vergelijkbaar met eerdere modelaannames: gemiddeld 2,8 kWh/m² per jaar voor het dak en 1,3 kWh/m² per jaar voor de zijkanten", vertelt Lenneke Slooff, senior consultant bij TNO. In het rapport worden twee casestudy’s beschreven: een bezorgvrachtwagen in de Benelux (IM Efficiency) en stadsbussen in Slowakije (Sono Motors).
Schaduw als uitdaging
De studie toont aan dat satelliet- en meteorologische data helpen om de schaduwfactor in modellen nauwkeuriger af te stemmen. Daarbij wordt rekening gehouden met schaduw van gebouwen, bomen en andere voertuigen. "We adviseren om schaduwmodellen verder te verfijnen, route- en locatiegegevens, en gebruiksgebonden gedrag mee te nemen voor een realistischer beeld van de energieopbrengst en een effectiever systeemontwerp", aldus Christian Braun, senior engineer bij Fraunhofer ISE.
Modelvalidatie
De SolarMoves meetcampagne bevestigt ook uitkomsten van de modellen die in de eerste fase van het project zijn ontwikkeld, zowel voor zoninstraling als voor energieverbruik van voertuigen. Voor de modelvalidatie zijn onder andere de Lightyear 0, een Ford E-Transit (via Sono Motors) en een eVolvo-vrachtwagen (via IM Efficiency) ingezet. De eerste resultaten met de Lightyear 0 tonen een sterke overeenkomst tussen gesimuleerde en gemeten data, zowel voor zonne-opbrengst als energieverbruik. In Zuid-Europa kunnen voertuigen met geïntegreerde zonnepanelen tot 50 procent van het jaarlijkse energieverbruik van personenauto’s dekken, en in Centraal-Europa tot 35 procent. Meer seizoendata, vooral uit de lente en zomer, is nodig om deze trends voor alle voertuigtypes op lange termijn te bevestigen.
Uitbreiding dataset
Om de geografische en seizoensdekking te verbeteren, breidt SolarMoves de meetcampagne in de zomer van 2025 uit naar Zuid- en Oost-Europa. Het eindrapport in 2026 zal geactualiseerde bevindingen bevatten en aanbevelingen doen voor een optimale inzet van geïntegreerde zonnecellen per voertuigtype en regio.
Foto: IM Efficiency